Sezon na oscypka trwa pięć miesięcy – od maja do września. Tylko wtedy kupić możemy prawdziwego oscypka. Gdzie go szukać i jak odróżnić go od innych produktów serowych mylnie nazywanych oscypkiem?
Oscypek to twardy wędzony ser przygotowywany z mleka owczego. Ma on status produktu regionalnego, prawnie chronionego przez Unię Europejską. Oryginalne podhalańskie oscypki to sery w kształcie dwustronnego stożka, produkowane z minimum 60% mleka owcy rasy polskiej górskiej i 40% mleka krowiego rasy czerwonej. Mierzą one 17-23 centymetrów i ważą od 600 do 800 gramów. O smaku oscypka decyduje nie tylko mleko, ważną rolę odgrywa również pożywienie jakim karmi się stado oraz warunki w jakich ser poddaje się wędzeniu. Na Podhalu w bacowskich szałasach proces wytwarzania oscypków od stuleci pozostaje taki sam.
Dla smakoszy tego owczego sera na Podhalu powstał Szlak Oscypka. Znajdują się na nim tradycyjne bacówki, prowadzone przez rodowitych górali. W miejscach tych oscypki wyrabiane są z receptury przekazywanej z dziada pradziada. Podążającym szlakiem, nie tylko spróbujemy najlepszego oscypka, ale też poznamy jego historię, sposób wyrabiania i inne ciekawostki dotyczące sera.
Bacówki trudno odwiedzić podczas jednej podróży, ale mogą stanowić doskonałe uzupełnienie wycieczki w góry czy po prostu na spacer. Najbliżej nas znajdujące się np.:
- Bacówka w Dolinie Chochołowskiej (Andrzej Gal Ziemba) – to miejsce najbardziej legendarne na szlaku, które w 1983 roku odwiedził Jan Paweł II, dzięki temu produkowane przez niego oscypki zyskały nazwę papieskich oscypków.
- Bacówka w Dolinie Kościeliskiej (Józef Słodyczka „Maśniak”) – który znany jest z kultywowania tradycji pasterskich i współpracy w tej kwestii w Uniwersytetem Jagiellońskim, nazywane profesorem wśród baców.
- Bacówka w Kuźnicach i na Kalatówkach (Andrzej Staszel „Furtek”) – baca z ponad 20-letnim stażem, kontynuujący rodzinną tradycję od dziadka, a jego ród skrywa rodzinną recepturę wyjątkowego oscypka.
- Bacówka „Pod Reglami” (Andrzej Kluś) – to także rodzinna tradycja od pokoleń, bacuje on przy drodze „Pod Reglami” niedaleko doliny Ku Dziurze.
Źródło bacówek: www.ezakopane.pl
